انتشار سالامی و انتشار حجم دهنده چه مفهومی دارند؟

در دنیای انتشار و توزیع محتوا، دو مفهوم کلیدی وجود دارد که به روش‌های مختلف انتشار اطلاعات و داده‌ها اشاره دارند: انتشار سالامی و انتشار حجم ‌دهنده‌. این دو روش هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند و در موقعیت‌های مختلف می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

انتشار سالامی (Salami Publication) به فرایند انتشار مقالات یا اطلاعات علمی به‌صورت تکه‌تکه و به تدریج اشاره دارد. در این روش، محققان ممکن است نتایج یک تحقیق بزرگ را به چندین مقاله تقسیم کنند و هر یک از این مقالات را به‌طور جداگانه منتشر کنند. انتشار حجم‌دهنده (Redundant Publication) به انتشار مجدد یا تکرار داده‌ها و نتایج مشابه در مقالات مختلف اشاره دارد. این روش ممکن است به‌طور عمدی یا غیرعمدی اتفاق بیفتد و به معنای انتشار مجدد اطلاعات مشابه در چندین مقاله یا نشریه است.

پیشنهاد ویژه: چاپ مقاله

مفهوم انتشار سالامی و انتشار حجم‌دهنده

انتشار سالامی و انتشار حجم دهنده هر دو به روش‌های مختلفی از انتشار مقالات علمی اشاره دارند که به نوعی با نحوه ارائه نتایج تحقیق مرتبط هستند.

انتشار سالامی نام خود را از کالباس ایتالیایی گرفته است که معمولاً به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شود. به همین ترتیب، در این نوع انتشار، پژوهشگر نتایج یک تحقیق بزرگ را به قسمت‌های کوچکتر تقسیم می‌کند و هر قسمت را به‌طور جداگانه به‌عنوان یک مقاله منتشر می‌کند. در این روش، مقالات معمولاً دارای جمعیت مشابه، روش تحقیق یکسان و فرضیه‌های مشابه هستند. این کار می‌تواند منجر به انتشار تعدادی مقاله کوچک‌تر شود، در حالی که می‌توانست کل نتایج تحقیق را در یک مقاله جامع و کامل ارائه داد.

انتشار حجم‌دهنده نیز نام خود را از مواد حجم‌دهنده گوشت گرفته است که برای کاهش هزینه‌ها و افزایش حجم گوشت به آن اضافه می‌شود. در دنیای علمی، اگر نویسنده بخشی از یافته‌های قبلی خود را با یافته‌های جدید ترکیب کند و مقاله‌ای جدید منتشر کند، ممکن است به اشتباهات اخلاقی مرتبط با انتشار حجم‌دهنده دچار شود. این یعنی نویسنده با استفاده از نتایج قبلی و جدید خود، مقاله‌ای را به‌عنوان تحقیق جدید ارائه می‌دهد که به‌طور غیرمستقیم منجر به تکرار یا افزودن حجم به نتایج قبلی می‌شود.

در نهایت، تنها نتایج مطالعات وسیع اپیدمیولوژیک که به بررسی سوالات مختلف و مجزا پرداخته‌اند، می‌توانند در مقالات مختلف منتشر شوند. در این مورد، هر مقاله باید فرضیه‌های کاملاً مشخص و جداگانه‌ای از سایر مقالات داشته باشد و هیچ‌گونه همپوشانی یا تکراری با مقالات دیگر نداشته باشد. همچنین، وابستگی هر مقاله به مطالعه اصلی باید به‌دقت توضیح داده شود تا از بروز مشکلات اخلاقی در انتشار جلوگیری شود.

چه روش‌هایی برای شناسایی انتشار سالامی استفاده می‌شود؟

با توجه به آشنایی با انتشار سالامی و انتشار حجم دهنده می توان گفت، برای شناسایی انتشار سالامی، چندین روش و معیار وجود دارد که می‌تواند به داوران و سردبیران مجلات علمی کمک کند تا مقالات مشکوک به این نوع انتشار را شناسایی کنند.

روش‌های شناسایی انتشار سالامی شامل:

• بررسی شباهت محتوا

مقالات مشکوک به انتشار سالامی معمولاً شامل فرضیات، روش‌ها و نتایج مشابهی هستند. بررسی دقیق محتوای مقالات می‌تواند به شناسایی این شباهت‌ها کمک کند.

• تحلیل حجم نمونه

اگر چند مقاله از یک تحقیق واحد، حجم نمونه مشابهی داشته باشند، این می‌تواند نشانه‌ای از انتشار سالامی باشد. مقالات باید به طور مستقل از یکدیگر و با حجم نمونه‌های متفاوت ارائه شوند.

• استفاده از نرم‌افزارهای مشابهت‌یاب

نرم‌افزارهایی وجود دارند که می‌توانند درصد شباهت بین مقالات مختلف را شناسایی کنند. این ابزارها می‌توانند به داوران در تشخیص مقالات سالامی کمک کنند.

• بررسی ارجاعات و منابع

ارجاعات مشابه و عدم تنوع در منابع می‌تواند نشانه‌ای از انتشار سالامی باشد. مقالات باید به منابع مختلف و متنوعی ارجاع دهند تا نشان دهند که تحقیق مستقل و جدیدی انجام شده است.

• تحلیل ساختار مقاله

مقالاتی که به طور غیرمعمولی کوتاه یا تکراری هستند و به نظر می‌رسد که فقط برای پر کردن فضای انتشار نوشته شده‌اند، ممکن است مشکوک به انتشار سالامی باشند.

این روش‌ها می‌توانند به جلوگیری از انتشار مقالات غیراخلاقی و حفظ اعتبار علمی کمک کنند.

پیشنهاد ویژه: استخراج مقاله از پایان نامه

چه عواملی باعث افزایش انتشار سالامی می‌شوند؟

چندین عامل می‌تواند باعث افزایش انتشار سالامی در مقالات علمی شود:

• سیستم ارزشیابی معیوب

یکی از مهم‌ترین عوامل، سیستم ارزشیابی نادرست دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی است که بر اساس تعداد مقالات منتشر شده، به ارزیابی اساتید و دانشجویان می‌پردازد. این سیستم، افراد را وادار به انتشار هر چه بیشتر مقالات می‌کند، حتی اگر محتوای جدیدی نداشته باشند.

• عدم آموزش اخلاق در پژوهش

متأسفانه در بسیاری از کشورها از جمله ایران، آموزش اخلاق در پژوهش به دانشجویان و اساتید ارائه نمی‌شود. این امر باعث می‌شود که افراد از مفاهیم اخلاقی در نشر مقالات آگاهی نداشته باشند و رفتارهایی مانند سرقت ادبی و انتشار سالامی را جرم تلقی نکنند.

• فشار برای انتشار مقاله

فشارهای مختلفی از سوی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و حتی همکاران بر پژوهشگران وارد می‌شود که هر چه سریع‌تر مقاله منتشر کنند. این فشارها می‌تواند منجر به تقسیم یک تحقیق به چندین مقاله کوچک‌تر (انتشار سالامی) شود.

• عدم آگاهی از قوانین اخلاقی

بسیاری از پژوهشگران به دلیل عدم آگاهی از قوانین و مقررات اخلاقی در نشر مقالات، مرتکب اعمالی مانند انتشار سالامی می‌شوند. آموزش و آگاهی‌رسانی در این زمینه می‌تواند تا حد زیادی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند.

در مجموع، اصلاح سیستم ارزشیابی، آموزش اخلاق در پژوهش، کاهش فشارها برای انتشار مقاله و آگاهی‌رسانی به پژوهشگران می‌تواند در کاهش انتشار سالامی مؤثر باشد.

پیشنهاد مطالعه: آشنایی با پایگاه علمی پروکوئست ProQuest

کلام پایانی

انتشار سالامی و انتشار حجم‌دهنده دو عمل غیر اخلاقی در حوزه پژوهش هستند که با هدف افزایش تعداد مقالات منتشر شده و بهبود سوابق پژوهشی انجام می‌شوند. این اعمال نه تنها به اعتبار پژوهشگر و مجلات علمی لطمه می‌زنند، بلکه کیفیت پژوهش را نیز تضعیف کرده و جامعه علمی را گمراه می‌کنند. انتشار سالامی با تقسیم یک پژوهش واحد به چندین مقاله کوچک‌تر، به جای ارائه یک تصویر جامع، نتایج را به صورت پراکنده و جزئی ارائه می‌دهد.

انتشار حجم‌دهنده با ترکیب نتایج مطالعات قبلی با داده‌های جدید، حجم مقالات را افزایش داده و به عنوان مقالات جدید منتشر می‌کند. برای جلوگیری از این اعمال، تقویت اخلاق در پژوهش، بهبود فرایند داوری مقالات، شفاف‌سازی قوانین انتشار و توجه به کیفیت به جای کمیت مقالات ضروری است.

در نهایت، پژوهشگران باید به اخلاق پژوهش پایبند بوده و از انجام چنین اعمالی خودداری کنند تا جامعه علمی بتواند به نتایج پژوهش‌ها اعتماد کند.

سوالات متداول

۱٫ انتشار سالامی چیست و چه تفاوتی با انتشار حجم دهنده دارد؟

انتشار سالامی: در این نوع انتشار، پژوهشگر یک مطالعه واحد را به چندین مقاله کوچک‌تر تقسیم می‌کند. این کار اغلب با هدف افزایش تعداد مقالات منتشر شده و بهبود سوابق پژوهشی انجام می‌شود. در واقع، پژوهشگر سعی می‌کند از یک داده واحد، چندین مقاله استخراج کند که ممکن است از نظر محتوایی همپوشانی زیادی با هم داشته باشند.

انتشار حجم دهنده: در این نوع انتشار، پژوهشگر بخش‌هایی از نتایج مطالعات قبلی خود را با داده‌های جدید ترکیب کرده و مقاله جدیدی می‌نویسد. در واقع، محتوای جدید به مقاله اضافه می‌شود تا حجم آن افزایش یابد و به عنوان یک مقاله جدید منتشر شود.

تفاوت اصلی: در انتشار سالامی، یک مطالعه واحد به چندین قسمت تقسیم می‌شود، در حالی که در انتشار حجم دهنده، نتایج مطالعات مختلف با هم ترکیب می‌شوند.

۲٫ چرا انتشار سالامی و انتشار حجم دهنده اخلاقی نیستند؟

• تضعیف کیفیت پژوهش: این دو عمل، کیفیت پژوهش را تضعیف می‌کنند، زیرا به جای ارائه یک تصویر جامع از یک موضوع، نتایج به صورت پراکنده و جزئی ارائه می‌شوند.
• سوء استفاده از مجلات علمی: این عمل، از فرایند داوری و انتشار مجلات علمی سوء استفاده کرده و به اعتبار مجلات لطمه می‌زند.
• گمراه کردن جامعه علمی: انتشار مقالات تکراری و حجم‌دهنده، می‌تواند جامعه علمی را گمراه کرده و به اتخاذ تصمیمات نادرست بر اساس این اطلاعات منجر شود.

۳٫ چه راهکارهایی برای جلوگیری از انتشار سالامی و انتشار حجم دهنده وجود دارد؟

• تقویت اخلاق در پژوهش: آموزش اخلاق در پژوهش به دانشجویان و پژوهشگران بسیار مهم است.
• تقویت فرایند داوری: بهبود فرایند داوری مقالات و استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص مشابهت، می‌تواند به شناسایی این نوع مقالات کمک کند.
• شفاف‌سازی قوانین انتشار: مجلات علمی باید قوانین شفافی در مورد انتشار مقالات داشته باشند و از نویسندگان بخواهند که به این قوانین پایبند باشند.
• توجه به کیفیت به جای کمیت: ارزیابی پژوهشگران باید بر اساس کیفیت مقالات و نه تعداد آنها انجام شود.